Charlotte Grayland: Bywluniadu yn Fenis

Mae Charlotte Grayland, myfyriwr Celf Gain sydd yn ei blwyddyn gyntaf, yn cymryd rhan yn rhaglen Goruchwylio Arbennig Cymru yn Fenis Cyngor Celfyddydau Cymru, gan dreulio mis yn Biennale Cymru a helpu i oruchwylio arddangosfa Sean Edwards ym Mhafiliwn Cymru. Dyma ei newyddion o wythnos dau:

‘Yr wythnos hon, cynhaliodd tîm yr Alban a Fenis ddigwyddiad bywluniadu allan o oriau gan groesawu goruchwylwyr o Gymru, Iwerddon, yr Alban, Prydain, Awstralia, Seland Newydd, Ukrain, Latfia a Malta. Cawsom ddarlunio sawl model ac osgo, ac roedd goruchwylwyr o wahanol bafiliynau yn modelu ac yn lluniadu gyda’i gilydd.

‘Roedd lluniadu yng nghwmni unigolion creadigol eraill yn brofiad difyr dros ben. Dyma’r tro cyntaf ers amser maith i mi ddewis treulio cymaint o amser yn canolbwyntio ar luniadu’n unig, yn enwedig lluniadu model byw. Roedd yn chwa o awyr iach ac yn rhoi teimlad o ryddhad i mi fel artist.

‘Mae hyn wedi fy atgoffa bod y broses o luniadu yn gallu datgelu ym mhle mae gwir ddiddordeb yr artist yn weledol, pa un a yw’n ymwybodol o hynny ai peidio. Er enghraifft, yn ystod digwyddiad bywluniadu yr Alban, sylweddolais fy mod wedi fy swyno gan y bobl a oedd yn lluniadu’r model; y bobl a oedd yn edrych ar y gwrthrych. Mae hyn yn gysylltiedig ag un o brif themâu’r prosiect creadigol rydw i’n ymchwilio iddo yma yn Fenis, sef arsylwi ar yr arsylwyr ac nid y gwrthrych, edrych ar gynulleidfa gwaith celf, ac nid y gwaith celf ei hun.

‘Ers peth amser, mae fy ymarfer wedi gwyro oddi wrth luniadu, ac fel arfer dim ond i gofnodi syniadau y byddaf yn lluniadu; fel y cam cyntaf yn y broses o greu. Fodd bynnag, mae bod yn Fenis a gwneud gweithgareddau fel hyn wedi fy ysbrydoli i luniadu’n amlach. Efallai fod hyn oherwydd ei fod yn ffordd o gofnodi fy amgylchedd mewn cyfrwng ar wahân i ffotograffiaeth, ac efallai fod y lluniadu yn rhoi boddhad neu dim ond yn ddiddordeb, ac felly dydw i ddim yn gorfod meddwl am y gwaith gorffenedig sy’n rhoi pwysau ar y broses o greu.

‘Rydw i’n gyffrous wrth feddwl os bydd hyn yn effeithio ar fy ymarfer tra byddaf yn Fenis ac ar ôl dychwelyd i Gaerdydd hefyd, ac os felly, sut.’